Geschreven door Yvonne

Deel pagina

Alles over kunstschaatsen

Als beginnende kunstschaatser zijn er talloze aspecten om rekening mee te houden. Op welke leeftijd begin je met lessen, welke schaatsen schaf je aan, hoe rijd je een kür en hoe werkt de puntentelling van een kür zijn mogelijk vragen die in je opkomen. Op deze pagina vind je alles wat je als beginnend kunstschaatser wil weten. Na het lezen van de pagina ken jij de beginselen van het kunstschaatsen! Benieuwd? Lees dan snel verder!

Snel naar:

Wanneer koop je je eerste kunstschaatsen?

Kinderen kunnen al heel jong beginnen met kunstschaatsen. Vaak kan je kind al op les gaan vanaf een jaar of vier. De vraag is dan natuurlijk vooral: vindt je kindje het leuk? Als dat het geval is dan ga je op zoek naar een eerste paar kunstschaatsen. Als je het kunstschaatsen echt serieus wilt gaan beoefenen dan is het belangrijk om echt te letten op kwaliteit, flexibiliteit en de juiste maat. Met de juiste schaatsen worden een juiste voetpositie en balans aangeleerd, en zul je uiteindelijk sneller beter worden dan wanneer je op verkeerde schaatsen schaatst.

Koop nooit te stijve of harde schoenen. Hierdoor zullen je enkels niet getraind worden om de goede positie en balans te behouden. Dit kan in het begin fijn aanvoelen, maar uiteindelijk duurt het langer om goed te leren schaatsen.

Tegenwoordig zijn de meeste kunstschaatsen redelijk stijf, de klassieke zachte leren schaatsen zijn niet meer de enige goede kunstschaatsen die je aan kunt schaffen. 
 

Hoe kies je de juiste kunstschaatsen?

Voor je eerste paar (professionele) kunstschaatsen zul je over het algemeen meestal een schoen en ijzer set kopen. ‘Goedkope’ kunstschaatsen van een redelijke kwaliteit zijn meestal al verkrijgbaar vanaf ongeveer €50,-. Je kunt ook de verschillende onderdelen van een kunstschaats los kopen en kunstschaats helemaal naar eigen wens samenstellen. Zoals je waarschijnlijk al verwacht is dit een stuk duurder, prijzen kunnen zelf oplopen tot over de €1000,-. Dit doe je vaak pas als je eenmaal echt professioneel of op hoog niveau gaat schaatsen. Maar zelfs als je je schaatsen niet zelf samenstelt zijn er aspecten waar je op kunt, of eigenlijk zelfs moet, letten:

Maat

Hoewel je geneigd zal zijn je eigen schoenmaat te volgen bij het kopen van kunstschaatsen, is het slimmer om je voeten eerst op te meten en daarna je maat te bepalen. Hoe meet je simpel je voeten op?

1. Ga met de hiel van je voet tegen een muur aan staan.
2. Plaats een stuk papier (A4) onder je voet.
3. Zet met een pen een streepje bij je grote teen.
4. Meet vervolgens het stuk papier tot de streep. Dit is hoeveel cm je voet lang is.
5. Meet beide voeten, je voeten kunnen enigszins in lengte verschillen en bij het kiezen van de juiste maat ga je uit van je grootste voet.
    

Gewone schoenen zijn wat langer dan kunstschaatsen omdat ze flexibeler moeten zijn. Tijdens het schaatsen blijven je voeten in principe gewoon plat in de schoen zitten. Je voeten moeten strak in de schaatsen zitten zonder te veel te knellen. Over het algemeen geldt: als je je tenen voor tegen de schaats aan schuift kun je bij je hiel een vinger tussen je voet en de schaats plaatsen. Let ook nog op de volgende punten bij het bepalen van jouw schaatsmaat:   

• Verschillende merken vallen verschillend uit qua grootte, let hier altijd op voordat je zomaar schaatsen koopt.
• Kindervoeten groeien snel, maar koop nooit meer dan een halve maat groter dan de aanbevolen maat. Te grote maat? Meer kans op voetproblemen en ongelukken, en het leerproces wordt vertraagd.
• Wil je niet elk half jaar nieuwe schaatsen aanschaffen voor je kind? Ga dan voor in maat verstelbare schaatsen. Hier kan je kind in ieder geval één tot enkele jaren mee doen, als ze natuurlijk niet eerder versleten zijn.
   

Kunstschaatsen, zoals deze witte kunstschaatsen, hebben toe-picks aan de voorzijde van de ijzers.

Schoen

We geven je hieronder wat eigenschappen van verschillende schoenen en een tip welke schoenen je als beginner het beste aan kunt schaffen:

• Leren schoenen zijn in veel gevallen minder stijf dan schoenen van een synthethisch materiaal. Stijvere schoenen ondersteunen de voeten en enkels beter tijdens sprongen. 
• Lage schoenen zorgen voor meer flexibiliteit bij je voeten/enkels dan hogere schoenen.
• Beginner? Ga niet voor te stijve schoenen. Je voeten moeten wennen aan schaatsen en de stijfheid van schaatsen, begin je met de stijve schoenen dan zullen je voeten altijd pijn doen.
   

Om ervoor te zorgen dat je schaatsen niet te los gaan zitten tijdens het rijden, moet je ervoor zorgen dat je de veters goed in de schaats geregen hebt. Door het oogje van buiten naar binnen, dan schuin omhoog, en bij het volgende gaatje weer van buiten naar binnen.

IJzers

De ijzers van kunstschaatsen hebben twee randen, een binnen- en buitenrand. De binnenrand bevindt zich aan de binnenkant van je benen, de buitenrand aan de buitenkant. Je schaatst zo veel mogelijk op één van de twee randen. Daarnaast hebben de ijzers de volgende eigenschappen:

• Kunstschaatsen hebben altijd toe-picks aan de voorkant van de ijzers. Deze worden gebruikt om sprongen te kunnen maken. Meer gevorderd? Grotere toe-picks.
• IJzers van aluminium en roestvrij staal worden steeds populairder.
• Kunstschaatsijzers hebben een curve, de ‘rocker’. Pirouettes worden uitgevoerd op de ‘sweet spot’ van de rocker, welke zich bevindt ter hoogte van de bal van je voet.   

IJzers moeten na aankoop eigenlijk altijd nog goed worden geslepen.

Verschillende typen ijzers

Naast de algemene aspecten van kunstschaatsijzers, zijn er ook nog verschillende typen ijzers:

1. Parallel. De meeste ijzers zijn parallel, even breed aan de voor- en achterkant van de schaats. Dit is het makkelijkst te slijpen.
2. Tapered. Deze ijzers zijn aan de voorkant dikker dan aan de achterkant. De binnen- en buitenrand lopen dus niet parallel. Weerstand en wrijving op het ijs wordt hierdoor verminderd.
3. Side-honed. Speciaal voor gevorderd freestyle kunstschaatsen. Deze ijzers zijn dikker aan de randen en dunner in het midden (verticaal gezien).
4. Parabolic. Deze ijzers zijn in het midden dunner en hebben bredere uiteindes dan standaard ijzers. Stabiliteit wordt hierdoor verbeterd.

Onderhoudstips

Om de levensduur van je schaatsen optimaal te benutten is het belangrijk dat je ze goed onderhoud. Met onderstaande tips helpen wij je alvast een eindje op weg:

• Maak je ijzers na een schaatsbeurt goed droog. 
• Schaatsen worden na een tijdje bot. Slijp ze dus regelmatig. Je kunt dit zelf doen, maar vooral voor niet-parallelle ijzers is dit niet eenvoudig. Voor gemak laat je ze slijpen bij een schaatswinkel of de ijsbaan.  
• Wil je de schaatsen opbergen? Doe dit dan op kamertemperatuur en vochtvrij. Daarnaast is het aan te raden om ze in te oliën om roest te voorkomen.
• Leren schoenen moet je af en toe insmeren met schoenpoets om te voorkomen dat ze uitdrogen. 
• Gebruik schaatsbeschermers en vervoer schaatsen zoveel mogelijk in een droge, badstof hoes.
   

Bekijk onze kunstschaatsen:

Tempish kunstschaatsen Fine dames wit

80,90 57,95

Bekijk >

Roces Paradise Lama kunstschaatsen meisjes wit

62,90

Bekijk >

Roces kunstschaatsen suède Eco-fur bruin

89,95 71,95

Bekijk >

Hoe bereid je je voor als je wedstrijden wilt gaan schaatsen?

Als je kunstschaatsen echt als sport wil gaan uitoefenen, kun je uiteindelijk mee gaan doen aan wedstrijden. Denk je erover na om op wedstrijdniveau of misschien wel professioneel niveau te gaan kunstschaatsen, dan is het wel handig om te weten wat je daarvoor moet kunnen en wat de mogelijkheden zijn met betrekking tot het soort wedstrijden dat je wilt gaan rijden. Een van de dingen is dat het veel toewijding vereist om goed te worden. Zelfs als je niet de ambitie hebt om de Olympische Spelen te halen, zul je er nog uren mee bezig zijn elke week.

Als je vervolgens regelmatig aan het schaatsen bent kun je bepaalde niveau's gaan halen. De testen zijn verdeeld van niveau 2 t/m 7. Bij elk niveau komen thema's terug als schaatsvaardigheid, sprongvaardigheid en houding. 

In een schaatsvaarhdigheidspaspoort wordt de voortgang bijgehouden. Zo weet je altijd op wel niveau je zit en welke testen je nog moet halen.

Wat is een kür?

Tijdens een schaatswedstrijd kun je laten zien wat je kan in een kür. Een kür is een serie schaatselementen die mooi achter elkaar zijn geplaatst. Een korte kür duurt maximaal twee minuten en 50 seconden, een lange, vrije kür duurt bij dames 4 minuten en bij heren 4,5 minuten. Een standaard kür bestaat uit vier basiselementen, een paren kür moet ook nog liften bevatten.

Kür = combinatie van sprongen, pirouettes en passen (en liften) op muziek.

Sprongen

Er zijn zes verschillende sprongen bij het kunstschaatsen, die onder te verdelen zijn in rand sprongen en teen sprongen. De sprongen die vanaf de binnen of buitenrand van de ijzers worden uitgevoerd zijn: loop, salchow en axel. De sprongen die vanaf de toe-picks worden uitgevoerd zijn: toe loop, flip en lutz.

• Loop (rittberger): je zet af met de achterkant van de buitenrand van een ijzer, draait in de lucht rond en land op dezelfde voet als waarmee je afgezet hebt.
• Salchow: je zet af met de achterkant van de buitenrand van een ijzer, draait in de lucht rond en land op het tegenovergestelde voet dan waarmee je afgezet hebt.
• Axel: moeilijkste sprong omdat je voorwaarts springt. Je zet af met de voorkant van de buitenrand van een ijzer, draait in de lucht rond en land op het tegenovergestelde voet dan waarmee je afgezet hebt.
• Toe loop: zelfde als de loop, alleen zet je in dit geval af met de toe-picks in plaats van de buitenrand van je ijzer.
• Flip: je zet af met de voorste binnenrand, draait in de lucht rond en land vervolgens op je tegenovergestelde voet dan waarmee je afgezet hebt. Als extra zetje gebruik je de toe-picks van je tegengestelde voet tijdens je afzet. Dus, zet je met links af dan gebruik je de toe-picks van je rechtervoet.
• Lutz: je zet af met de achterste buitenrand en land op je tegenovergestelde voet. Als extra zetje gebruik je de toe-picks van je tegengestelde tijdens je afzet.
   

Naast het type sprong wordt er ook gelet op het aantal rotatie om de lengteas. Een sprong kan enkelvoudig, dubbel, drievoudig of zelfs viervoudig uit te voeren zijn.

Bij de meeste sprongen wordt er achterwaards gesprongen.

Pirouettes

Er zijn drie basis posities om een pirouette uit te voeren: staand, zittend en camel (arabesk). Bij een staande pirouette is het hoofd van de schaatser in lijn met de ruggenwervel. Een zittende pirouette is een pirouette in een gehurkte positie, waarbij de kont van de schaatser onder de knie van de schaats die op de grond staat uitkomt. Bij een camel pirouette heeft de schaatser één vrij been in de lucht ter hoogte van de heupen en parallel aan het ijs. 

Passen

Deze zijn vrij gekozen. Het is een serie van passen waarbij je ontelbare combinaties kunt maken van bijvoorbeeld voorwaarts of achterwaarts draaien, bewegingen met armen en gehurkt schaatsen. In dit onderdeel kun je de artistieke waar van de kür verhogen. 

Interpretatie op muziek

Hiermee vertel je het verhaal. Bij de beste küren is de schaatser technisch goed/perfect en een meester in entertainen. 

Voor paren en ijsdansen: liften

Liften zijn onder te verdelen in verschillende soorten: een paren-lift, twist lift, dans lift. Bij de uitvoering van een lift wordt er gekeken naar onder andere de snelheid, stabiliteit van de man en de vrouw, ijsbedekking en positieveranderingen. Een twist lift een vorm van een paren-lift waarbij de partner in de lucht wordt gegooid, een aantal rotaties om de lengteas draait en weer opgevangen wordt. Paren- en twist-liften zijn over het algemeen altijd boven het hoofd.

• Dans liften zijn speciaal voor ijsdansers. Deze liften zijn nooit boven het hoofd. De dans liften zijn onder te verdelen in korte liften, van maximaal zes seconden, en lange liften, van maximaal tien seconden.
• Hoe moeilijker de lift, hoe hoger het level (max. 4) en hoe hoger de score die je kunt krijgen bij het goed uitvoeren van een lift.

Solo, paar of teamverband?

Als je de ambitie hebt om wedstrijden te gaan schaatsen, is het belangrijk van te voren goed te weten welke discipline het beste bij je past. Je zult immers veel tijd op de schaatsbaan doorbrengen, en dan is het fijn als je doet wat jij echt het leukst vindt.

Solo-rijden en paar-rijden

Solo-rijden bestaat uit twee onderdelen, een korte en een vrije kür. De korte kür bestaat uit maximaal acht verplichte elementen die aan minimale eisen moeten voldoen. Een vrije kür heeft een harmonisch programma, opgebouwd uit de vier basiselementen van een kür. Originaliteit speelt een grote rol, en het uitvoeren van nieuwe sprongen of figuren wordt dan ook zeer gewaardeerd.

Paar-rijden is eigenlijk te vergelijken met solo rijden. Het verschil: je moet synchroon met je partner bewegen. Daarnaast zijn er nog geworpen sprongen en liften die uitgevoerd kunnen worden.

Kunstrijder-paren voeren tijdens hun kür verschillende lifts uit. Hoe moeilijker de lift, hoe hoger de score die behaald kan worden.

IJsdansen

IJsdansen is gebaseerd op klassiek dansen; het kent geen sprongen of liften. De dans voor de korte kür wordt voor een wedstrijd bepaald, de dans voor de vrije kür mogen de deelnemers zelf bepalen. IJsdansen kent drie verschillende onderdelen:

1. Verplichte dans. De dans en muziek is voorgeschreven. Paren voeren het zo goed mogelijk uit.
2. Originele dans. De muziek is voorgeschreven, de dans wordt zelf bedacht. Er moeten wel enkele voorgeschreven elementen verwerkt worden.
3. Vrije dans. Zowel muziek als dans niet voorgeschreven. Ook hier moeten enkele voorgeschreven elementen verwerkt worden.

Synchroonschaatsen en showrijden

Met een groep van 12-16 schaatsers zo synchroon mogelijk een kür rijden. De muziek mag zelf worden gekozen en het is de bedoeling dat de focus van de dans ligt op het maken van patronen met de groep. Enkele elementen van synchroonschaatsen zijn: wheels, intersections, moves in the field en (group) lifts.

Showrijden is een redelijk nieuwe discipline in het kunstschaatsen. Alles draait om de show, waarbij originaliteit hoog in het vaandel staat. Een show omvat eigenlijk altijd wel een thema; de kostuums, muziek en choreografie worden op elkaar afgestemd. Showrijden kun je solo, in een duo of kwartet of als grotere groep doen.
 

Hoe werkt de puntentelling tijdens een wedstrijd?

Tijdens een kür worden alle schaatselementen afzonderlijk beoordeeld en vormen de punten samen de ‘totale element score (TES)’.

1. Als eerste wordt de basiswaarde van een schaatselement bepaald door een technische specialist.
2. Vervolgens kijken er negen juryleden naar hoe goed het schaatselement is uitgevoerd. Dit punt wordt de ‘grade of execution (GOE)’ genoemd. De laagste en hoogste scores van juryleden worden weggehaald en het gemiddelde van de zeven middelste scores wordt vervolgens berekent. Deze gemiddelde waarde wordt bij de basiswaarde opgeteld en vormt de totale score voor een schaatselement.   
3. Daarnaast wordt er bij de beoordeling van een kür nog gekeken naar elementen die niet in de TES score worden meegenomen, namelijk schaats vaardigheden, overgangen, opvoering, compositie en interpretatie. De score die hieruit volgt is de ‘programma componenten score (PCS)’. 
4. Tot slot zijn er nog programma-aftrekkingen. Als een schaatselement niet juist wordt uitgevoerd kunnen er punten afgetrokken worden. Dit is bijvoorbeeld 1.0 punt als je valt.

TES + PCS (min eventuele aftrekkingen) = de totaalscore voor een kür.

Alles op een rijtje over kunstschaatsen

Je hebt op deze pagina ontzettend veel gelezen over kunstschaatsen. We vatten de belangrijkste punten nog even kort voor je samen:

• Schaatslessen starten meestal vanaf een leeftijd van vier jaar.
• Denk eraan om de juiste kunstschaatsen te kopen.
• Langere levensduur? Onderhoud je schaatsen goed.
• Een kür is een serie schaatselement die op een mooie manier achter elkaar zijn geplaatst.
• Je kunt solo of in paren/teamverband gaan schaatsen.
• Puntentelling bij een wedstrijd? De totale score voor een kür = TES en PCS min eventuele aftrekkingen.

Ben je enthousiast geworden over kunstschaatsen en wil je jouw eerste paar aanschaffen? Neem dan eens een kijkje in ons uitgebreide assortiment schaatsen. Heb je nog vragen, neem dan contact met ons op via de live chat of via de klantenservice.
 

Bekijk al onze kunstschaatsen

Deel pagina